Ból gardła jest częstym objawem infekcji wirusowych lub bakteryjnych, stanów zapalnych, grypy, reakcji alergicznych, a także anginy. Uciążliwe dolegliwości bólowe można zwalczać za pomocą różnych domowych lub dostępnych w aptece środków. Dość oryginalnym pomysłem jest jedzenie lodów. Czy rzeczywiście uśmierzają ból gardła? A może lody spożywane w upale są przyczyną anginy? Sprawdź, co jest mitem, a co prawdą!
Spis treści:
- Czy jedzenie lodów w upał może być przyczyną anginy?
- Czy lody spożywane w upał mogą wywołać ból gardła?
- Czy warto jeść lody na ból gardła przy anginie?
- Jak wygląda leczenie anginy u dzieci i dorosłych?
- Co jeszcze pomaga na silny ból gardła przy anginie?
Czy jedzenie lodów w upał może być przyczyną anginy?
Samo spożywanie lodów latem lub o każdej innej porze roku nie jest bezpośrednią przyczyną anginy. Ostre zapalenie migdałków podniebiennych i gardła to choroba, za którą u dorosłych w 90-95% odpowiadają wirusy, a rzadziej są to bakterie (5-10%). Natomiast u dzieci 70-85% zakażeń to te wywołane przez wirusy, w pozostałych przypadkach przez bakterie, najczęściej paciorkowca Streptococcus pyogenes [1].
Angina przenoszona jest drogą kropelkową lub przez bezpośredni kontakt z przedmiotami, które miały kontakt z chorym. Głównym źródłem zakażenia jest człowiek, który choruje na zapalenie gardła i migdałków [1].
Czy lody spożywane w upał mogą wywołać ból gardła?
Najczęstszą przyczyną bólu gardła są drobnoustroje, które wywołują infekcje, takie jak przeziębienie lub angina [2]. Dlatego mitem jest, że jedzenie lodów wywołuje ból gardła. Jednak już różnica temperatur, która nastanie w ciele po ich spożyciu, może sprzyjać rozwojowi chorobotwórczych bakterii i wirusów w górnych drogach oddechowych [3].
Szczególną uwagę trzeba zwracać na jedzenie lodów latem. Normalna temperatura ciała człowieka waha się między 36 a 37°C. Kiedy spożywasz bardzo zimne pokarmy i napoje w czasie upału, w ciele naturalnie dochodzi do szoku termicznego. Wówczas układ immunologiczny próbuje wyrównać temperaturę. Jednak nie zawsze dobrze sobie z tym radzi, zwłaszcza jeśli człowiek jest zmęczony upałem, spocony, nagrzany lub osłabiony przewlekłymi problemami układu oddechowego. Taka sytuacja może sprzyjać rozwojowi drobnoustrojów, a następnie stanom zapalnym i infekcjom, szczególnie w gardle [3].
Czy warto jeść lody na ból gardła przy anginie?
Wiadomo, że lody bezpośrednio nie wywołują anginy, ale czy powszechnie przekonanie, że pomagają uśmierzyć ból gardła, jest prawdziwe? Nie ma jednoznacznych danych naukowych, które potwierdzałyby skuteczność tej metody w walce z silnym bólem gardła. Jednak nie ma też podstaw, które sugerowałyby, że jedzenie lodów podczas anginy nie pomaga na ból gardła [1].
Dlatego lody nie są przeciwwskazane w ostrych zakażeniach górnych dróg oddechowych np. podczas przeziębienia lub anginy. Przyczyną tych chorób są wirusy lub inne drobnoustroje, na które spożywanie zimnych produktów spożywczych nie ma istotnego wpływu. Natomiast obserwacje wskazują, że jedzenie lodów może łagodzić ból gardła i jamy ustnej [4].
Chłodne pokarmy i napoje schładzają zakończenia nerwowe w gardle, zmniejszają sygnały bólowe, a zatem uśmierzają odczuwany ból, obrzęk i dyskomfort. Z tego powodu spożywanie lodów podczas anginy to kwestia indywidualna – jeśli przynosi ulgę, to nie ma przeciwwskazań, by powstrzymywać się przed ich spożyciem [4].
Jak wygląda leczenie anginy u dzieci i dorosłych?
Zarówno angina u dziecka, jak i u dorosłego w większości przypadków wywołana jest przez wirusy i jej leczenie ma charakter objawowy lub przy pomocy dostępnych bez recepty środków na wirusy [3]. Priorytetem jest wówczas walka z takimi objawami jak ból gardła, ból głowy, mięśni i stawów, zaczerwienienie gardła, zapalenie spojówek, katar i kaszel. Może też być konieczne pokonanie innych objawów, takich jak biegunka i wyraźne owrzodzenia błony śluzowej jamy ustnej [1].
Natomiast jeżeli angina ma nagły początek, pojawiają się m.in. silny ból gardła i ból podczas połykania, ból głowy, czasem ból brzucha, nudności i wymioty (częściej u dzieci) oraz wysoka gorączka (>38°C) i nalot na migdałkach, wtedy najczęściej konieczny jest antybiotyk. Takie objawy wskazują na anginę ropną wywołaną przez paciorkowce [5].
Co jeszcze pomaga na silny ból gardła przy anginie?
Lody przy anginie to niejedyne domowe sposoby na uśmierzenie obrzęku i bólu gardła. Zaleca się także nawilżanie śluzówki, np. pijąc małymi łykami ciepłe mleko z miodem. Ulgę przynosi również płukanie gardła ciepłym roztworem soli [2].
Można również sięgnąć po dostępne w aptekach bez recepty tabletki do ssania, które zawierają zwykle m.in. substancje przeciwzapalne, przeciwbólowe i działające przeciwdrobnoustrojowo [2]. Jednym z takich preparatów jest Chlorchinaldin, który jako jedyny lek na gardło zawiera chlorochinaldol, substancję czynną o potrójnym działaniu: przeciwbakteryjnym, przeciwgrzybiczym i przeciwpierowtniakowym. Stosowany przy anginie hamuje rozwój stanu zapalnego, które objawem jest silny ból gardła [6].
Jeżeli domowe sposoby na ból gardła nie pomagają i leczenie zachowawcze nie przynosi ulgi, należy zgłosić się do lekarza.
Najczęściej zadawane pytania dotyczące anginy:
1. Czy to prawda, że w czasie anginy boli brzuch?
Tak, ból brzucha jest jednym z objawów anginy bakteryjnej (paciorkowcowej). Mogą mu towarzyszyć nudności, wymioty i biegunka. Objawy te częściej dotyczą zachorowania u dziecka niż u dorosłego [1].
2. Czy to prawda, że lody i zimne napoje mogą wywołać anginę?
Nie, to jest mit. Spożywanie zimnych pokarmów nie powoduje infekcji. Odpowiada za nią patogen (wirus lub bakteria). Trzeba jednak uważać, bo zimne napoje i lody mogą wywołać szok termiczny, który osłabia organizm. Wówczas układ odpornościowy może nie poradzić sobie ze zwalczaniem atakujących go drobnoustrojów [3].
3. Czy to prawda, że nieleczona angina daje powikłania?
Tak. Możliwe jest wystąpienie powikłań przy nieleczonej lub niewłaściwie leczonej anginie paciorkowcowej. Może dojść do powikłań ropnych, immunologicznych (np. ostre kłębuszkowe zapalenie nerek), zapalenia płuc lub zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych [1].
4. Czy to prawda, że przy anginie nie ma kaszlu i kataru?
To mit. Kaszel i katar mogą wystąpić przy anginie, wtedy gdy jest wywołana przez wirusy. Przy anginie bakteryjnej te objawy nie występują [1].
Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty, w przypadku problemów ze zdrowiem, należy skontaktować się z lekarzem.
Bibliografia:
- Skotnicka B., Angina – objawy, przyczyny, leczenie, 2022, witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/laryngologia/78438,angina-objawy-przyczyny-leczenie (dostęp: 08.07.2025).
- Wiercińska M., Ból gardła – przyczyny, objawy, leczenie i domowe sposoby, 2022, witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/objawy/105644,bol-gardla (dostęp: 08.07.2025).
- Wysocka M., Jedzenie lodów podczas upałów przyczyną anginy?, 2022, witryna internetowa: https://zdrowie.pap.pl/fakty-i-mity/dieta/jedzenie-lodow-podczas-upalow-przyczyna-anginy (dostęp: 08.07.2025).
- Kuchar E., Czy dzieci z infekcją dróg oddechowych mogą jeść lody?, 2022, witryna internetowa: https://www.mp.pl/pytania/pediatria/chapter/B25.QA.4.4.51. (dostęp: 08.07.2025).
- Szenborn L. i in., Ostre zapalenie gardła i migdałków (angina), 2023, witryna internetowa: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.3.3. (dostęp: 08.07.2025).
- Witryna internetowa: https://www.chlorchinaldin.pl/ (dostęp: 08.07.2025).
