Skip to main content

W odróżnieniu od ostrego zapalenia gardła wywołanego głównie przez zakażenie wirusami i bakteriami bezpośrednią przyczyną zapalenia o przewlekłym charakterze raczej nie są patogeny. Dolegliwość ta może być wynikiem przewlekłego drażnienia błony śluzowej gardła przez różne czynniki lub może ona towarzyszyć innym chorobom, w tym chorobom ogólnoustrojowym1. Bez względu jednak na przyczynę zapalenie przewlekłe zawsze wymaga leczenia. Jak leczyć tygodniami utrzymujące się zapalenie gardła u dzieci i dorosłych? Poznaj sprawdzone domowe sposoby na zapalenie gardła.

Spis treści:

Jak rozróżnić ostre i przewlekłe zapalenie gardła?

Ostry ból gardła jest charakterystyczny przede wszystkim dla infekcji przeziębieniowych o wirusowym lub bakteryjnym podłożu. Ból przewlekły jest natomiast typowy dla przewlekłego zapalenia błony śluzowej gardła, a jego przyczyn upatruje się w czynnikach zewnętrznych2.

Ostre zapalenie gardła od przewlekłego różni się przede wszystkim czasem utrzymywania się objawów. Objawy infekcji o ostrym charakterze ustępują w ciągu kilku dni, a w przypadku choroby przewlekłej utrzymują się od kilku tygodni do nawet kilku miesięcy2.

Przewlekłe zapalenie gardła – rodzaje

W przypadku przewlekłego zapalenia gardła wyróżnia się trzy typy: proste, zanikowe i przerostowe. Poszczególne rodzaje różnią się od siebie przede wszystkim przebiegiem. Niektóre są charakterystyczne dla poszczególnych grup wiekowych. Leczenie w każdym przypadku polega przede wszystkim na wyeliminowaniu przyczyny dolegliwości, dodatkowo podejmuje się objawowe leczenie zapalenia gardła1.

Przyczyny przewlekłego stanu zapalnego gardła

Do rozwoju przewlekłego zapalenia gardła przyczynia się długotrwałe drażnienie błony śluzowej gardła przez1,2:

  • alergeny (np. kurz),
  • substancje chemiczne w miejscu pracy (np. dym, opary),
  • zawodowe nadużywanie głosu,
  • używki (dym papierosowy (palenie czynne i bierne) czy mocny alkohol),
  • czynniki fizyczne (np. zimno lub gorąco, suche powietrze).

Przyczyną przewlekłego stanu zapalnego mogą być również przewlekłe stany zapalne zatok przynosowych, powiększenie migdałka gardłowego czy choroby ogólnoustrojowe takie jak cukrzyca, refluks żołądkowo-przełykowy, niewydolność serca czy nerek, a także choroby endokrynologiczne1,2.

Objawy przewlekłego nieżytu gardła

Objawy i przebieg choroby zależą od rodzaju zapalenia gardła1:

  • przewlekłe proste zapalenie gardła – występuje uczucie przeszkody w gardle, dodatkowo charakterystyczna jest obecność gęstej wydzieliny powodującej uczucie zalegania oraz częste odkrztuszanie i ataki kaszlu. Wymienione objawy dokuczają okresowo, nie towarzyszą im żadne objawy ogólne;
  • przewlekłe zanikowe zapalenie gardła – dotyczy głównie osób starszych. Błona śluzowa może być zarówno bladoróżowa i gładka, jak i zaobserwować można czerwone gardło. Tylna ściana gardła niekiedy pokryta jest gęstą, wręcz stwardniałą wydzieliną, co powoduje częste odkrztuszanie i wybudzanie w nocy. Objawy zapalenia zanikowego nasilają się, gdy jest sucho i gorąco, a ustępują przy dużej wilgotności i niskiej temperaturze;
  • przewlekłe przerostowe zapalenie gardła – wskazuje na nie pogrubienie i zaczerwienienie błony śluzowej z grudkami chłonnymi na tylnej ścianie gardła. Występuje uczucie przeszkody w gardle, które powoduje nawracające odkrztuszanie, a u niektórych chorych wzmaga odruch wymiotny.

Przy przewlekłym nieżycie gardła raczej nie występują objawy ogólne takie jak gorączka czy ból mięśni i stawów, jak również dolegliwości ze strony gardła typu kłucie w gardle, powiększenie węzłów chłonnych czy ból gardła przy przełykaniu. Są one charakterystyczne dla ostrego zapalenia gardła o podłożu wirusowym lub bakteryjnym.

Długotrwały ból gardła – diagnostyka

Przewlekłego lub nawracającego bólu gardła nie powinno się lekceważyć. Należy zgłosić się do lekarza i wykonać badania. Specjalista może pobrać wymaz z gardła na posiew, żeby sprawdzić, czy za zapaleniem gardła nie stoją bakterie. Niekiedy konieczne jest poszerzenie diagnostyki o dodatkowe badania i odbycie konsultacji laryngologicznej.

Jak wygląda leczenie przewlekłego zapalenia gardła?

Leczenie polega przede wszystkim na wyeliminowaniu źródła problemu, co niektórych chorych zmusza nawet do zmiany pracy. W przypadku zapalenia zanikowego miejscowo stosuje się roztwory jodyny, aby pobudzić wydzielanie w błonie śluzowej. Przy przerośniętej błonie śluzowej podaje się miejscowo roztwór azotanu srebra. Chorym zaleca się ponadto robienie nawilżających inhalacji, nanoszone na wysuszoną błonę śluzową oleistych roztworów oraz unikanie wysokoprocentowych alkoholi i palenia papierosów1.

Domowe sposoby na objawy przewlekłego zapalenia gardła

Przy każdym zapaleniu gardła bez względu na przyczynę stosować można leczenie objawowe. Domowe sposoby leczenia zapalenia gardła obejmują1,2:

  • stosowanie tabletek do ssania o przeciwbólowym i przeciwzapalnym działaniu,
  • dbanie o odpowiednie nawodnienie poprzez picie dużych ilości płynów,
  • robienie inhalacji z soli fizjologicznej lub z dodatkiem olejków eterycznych,
  • dbanie o dobrą drożność nosa,
  • częste wietrzenie pomieszczeń i nawilżanie powietrza w domu.

Powyższe metody sprawdzają się także w łagodzeniu objawów wirusowego i bakteryjnego zapalenia gardła, jak również zapalenia krtani i innych chorób układu oddechowego.

Najczęściej zadawane pytania dotyczące leczenia przewlekłego zapalenia gardła:

1.O czym świadczy długotrwały ból gardła?

Przyczyn przewlekłego bólu gardła może być wiele. Stać za nim mogą alergeny, substancje chemiczne, nadużywanie głosu, stosowanie używek czy narażenie na szkodliwe czynniki fizyczne. Długotrwały ból gardła może być również konsekwencją przewlekłych stanów zapalnych zatok przynosowych lub utrzymywać się w przebiegu chorób ogólnoustrojowych.

2.Jak długo leczy się przewlekłe zapalenie gardła?

Przewlekłe zapalenie gardła, w przeciwieństwie do ostrego, potrafi utrzymywać się bardzo długo, nawet kilka tygodni. Ponadto objawy mogą okresowo ustępować, a potem znów się nasilać.

 

Bibliografia:

  1. Zagor M., Czarnecka P., Janoska-Jaździk M., Ostre i przewlekłe zapalenie gardła, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2018 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-jamy-ustnej-i-gardla/179684,ostre-i-przewlekle-zapalenie-gardla (dostęp: 2022.11.29.)).
  2. Szołdra-Seiler A., Ból gardła – etiologia, diagnostyka, różnicowanie, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2013 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/grypa/lista/85967,bol-gardla-etiologia-diagnostyka-roznicowanie (dostęp: 2022.11.29.))
Redakcja

Redakcja

Treści są pisane przez Redakcję serwisu na bazie wiarygodnych materiałów, zamieszczonych w sekcji Bibliografia. Od wielu lat zajmujemy się tematyką zdrowotną, szczególnie tematem infekcji jamy ustnej i gardła.

Linia produktów Chlorchinaldin