Przekrwienie gardła, które powoduje ból i drapanie, może mieć różne przyczyny. Najczęściej obejmują one infekcje. Rozpoznanie objawów choroby oraz podjęcie szybkich działań pozwala złagodzić odczuwany dyskomfort. Zastanawiasz się, co może powodować przekrwienia błony śluzowej gardła? Jak to leczyć? Sprawdź nasze porady!
Spis treści:
- Przekrwione gardło a ostre zapalenie gardła
- Zapalenie gardła – objawy
- Czerwone gardło a przyczyna infekcji
- Przyczyny przekrwienia gardła – czy zawsze to infekcja?
- Czerwone gardło – jak złagodzić odczuwany dyskomfort?
Przekrwione gardło a ostre zapalenie gardła
Infekcje górnych dróg oddechowych należą do jednych z najczęstszych przyczyn konsultacji z lekarzem rodzinnym [1]. Ostre zapalenie błony śluzowej gardła dotyka głównie dzieci, nastolatków i młodych dorosłych, ale choroba może wystąpić u osoby w każdym wieku [2]. Dolegliwości odczuwane w obrębie jamy ustnej i gardła są powodem przepisywania blisko 50% wszystkich antybiotyków [1].
Ostre zapalenie gardła i migdałków (OZGM) to silny proces zapalny, który obejmuje błonę śluzową gardła i migdałki podniebienne [3]. W zależności od etiologii oraz dominującego umiejscowienia zmian można wyróżnić:
- ostre zapalenie błony śluzowej gardła,
- ostre zapalenie tkanki chłonnej pierścienia Waldeyera, z umiejscowieniem zmian zapalnych szczególnie w migdałkach podniebiennych [4].
Jednak w praktyce lekarskiej stan zapalny nie dotyka jedynie gardła czy tylko migdałków [4]. Ostre zapalenie gardła występuje najczęściej w miesiącach jesienno-zimowych i zimowo-wiosennych [2].
Zapalenie gardła – objawy
Wiesz już, że czerwone gardło jest najczęściej objawem silnego stanu zapalnego. Podczas badania wziernikowego obserwuje się zaczerwienienie, obrzęk oraz nalot włóknikowy [3]. Tym dolegliwościom towarzyszy uczucie bólu, palenia i pieczenia w gardle. Powiększeniu ulegają węzły chłonne [4]. Do tego dochodzą ogólne objawy bólowe [3].
Gdy przekrwione gardło jest symptomem anginy, występuje silny ból przy przełykaniu, często połączony ze znacznym, odczynowym i bolesnym powiększeniem węzłów chłonnych szyi [4]. W zależności od podłoża infekcji mogą pojawić się również inne objawy. W etiologii ostrych infekcji gardła najczęściej należy brać pod uwagę wirusy oraz bakterie [4].
Czerwone gardło a przyczyna infekcji
Jak rozpoznać, czy zaczerwienienie gardła wywołała infekcja bakteryjna czy wirusowa? Warto zwrócić uwagę na objawy typowe dla danego rodzaju zakażenia.
Bakteryjne zapalenie gardła [4]:
- nagły początek dolegliwości bez uprzednich objawów infekcji górnych dróg oddechowych;
- wysoka gorączka;
- ostry ból gardła z utrudnieniem połykania;
- silne przekrwienie „malinowe” błony śluzowej migdałków i gardła;
- wydzielina ropna z migdałków;
- powiększony i bolesny węzeł chłonny szyjny.
Wirusowe zapalenie gardła [3]:
- ostry przebieg;
- ból, drapanie lub pieczenie w gardle;
- gorączka;
- zaczerwienienie gardła i migdałków podniebiennych;
- powiększenie węzłów chłonnych podżuchwowych;
- nadżerki błony śluzowej jamy ustnej;
- jednoczesne występowanie takich objawów jak katar, kaszel, chrypka, biegunka, zapalenie spojówek oraz wysypka.
Rzadziej spotykane jest grzybicze zapalenie gardła [4]. Najczęściej występuje u niemowląt, u osób z obniżoną odpornością, chorych na AIDS czy cukrzycę, podczas steroidoterapii czy z zaburzeniami hormonalnymi [5]. Wywołuje je najczęściej drożdżak biały (Candida albicans) [5]. Wówczas na błonie śluzowej gardła i migdałkach, oprócz widocznego przekrwienia, można zaobserwować białe plamki i kożuchowate naloty, które wskazują na zmiany grzybicze [4, 5].
Przyczyny przekrwienia gardła – czy zawsze to infekcja?
Zaczerwienienie błony śluzowej gardła nie musi oznaczać zapalenia. Jeśli nie towarzyszą mu inne objawy charakterystyczne dla infekcji wirusowej lub zakażenia bakteryjnego, przyczyna może tkwić gdzie indziej. Zdarza się, że do zaczerwienienia gardła dochodzi na skutek jego podrażnienia. Wówczas błona śluzowa staje się czerwona i mogą być też odczuwane dolegliwości bólowe. Przyczyny takiego stanu są czasami błahe, innym razem mogą wskazywać na groźne schorzenia.
Podrażnienie i przekrwienie gardła może wystąpić na skutek:
- zakrztuszenia się;
- uciążliwego kaszlu spowodowanego alergią;
- wysuszenia błony śluzowej (np. przez niedostateczną podaż wody);
- choroby wieku dziecięcego: różyczka, odra, szkarlatyna.
Może być też spowodowane poważniejszymi chorobami, takimi jak mononukleoza zakaźna, zapalenie zatok, refluks żołądkowo-przełykowy lub przewlekłe zapalenie gardła. W takich przypadkach zaleca się skorzystanie z wizyty u lekarza ogólnego. Domowe sposoby lub przyjmowanie leków we własym zakresie przy poważnych chorobach nie są wskazane, gdyż mogą spowodować powikłania.
Czerwone gardło – jak złagodzić odczuwany dyskomfort?
W przypadku potwierdzonej infekcji bakteryjnej lub wirusowej należy skonsultować się z lekarzem rodzinnym. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi, antybiotykoterapia przepisywana jest tylko pacjentom z zakażeniem bakteryjnym [1]. W przypadku infekcji wywołanej przez wirusy zaleca się leczenie objawowe. Chory powinien zażywać leki przeciwbólowe i przeciwzapalne (paracetamol, ibuprofen) [1].
Odczuwany dyskomfort można skutecznie leczyć poprzez stosowanie leków działających miejscowo (aerozole, tabletki do ssania, płyny do płukania gardła o działaniu znieczulającym, przeciwzapalnym i odkażającym). Wskazane jest również nawadnianie organizmu [3]. Dostarczanie odpowiedniej ilości płynów i popijanie ich małymi łykami pozwala nawilżać błonę śluzówki gardła i łagodzić ból.
Najczęściej zadawane pytania związane z przekrwieniem gardła:
1. Jak wygląda przekrwione gardło?
Podczas przekrwienia gardła można zaobserwować wyraźne zaczerwienienie migdałków i tylnej ściany gardła. Widoczny też jest obrzęk oraz może pojawić się biały nalot.
2. Co oznacza przekrwione gardło?
Przekrwione gardło często wskazuje na ostry stan zapalny. Jego przyczyną mogą być infekcje wirusowe lub bakteryjne, rzadziej grzybicze. Czasami do zaczerwienienia dochodzi na skutek podrażnienia gardła np. przez ciało obce lub kaszel.
3. Co na bolące i czerwone gardło?
Gdy gardło jest przekrwione i towarzyszy mu ból, zwykle świadczy to o rozwijającym się stanie zapalnym. By ulżyć sobie w cierpieniu, warto sięgnąć po lek w postaci tabletek do ssania lub sprayu do gardła, który zwalcza stan zapalny, działa przeciwbólowo i przynosi szybką ulgę.
Bibliografia:
[1] Gowin E., Horst-Sikorska W., Leczenie zapalenia gardła bez antybiotyku – czy to możliwe?, Farmacja Współczesna 2012; 5: 83-89.
[2] Zagor M., Czarnecka P., Janoska-Jaździk M., Ostre i przewlekłe zapalenie gardła, 2018 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-jamy-ustnej-i-gardla/179684,ostre-i-przewlekle-zapalenie-gardla (dostęp: 29.05.2023)).
[3] Skotnicka B., Zapalenie gardła i migdałków podniebiennych (witryna internetowa: https://podyplomie.pl/wiedza/pediatria/1426,zapalenie-gardla-i-migdalkow-podniebiennych (dostęp 29.05.2023)).
[4] Zieliński R., Zakrzewska A., Ostre infekcje górnych dróg oddechowych u dzieci – podział morfologiczny, diagnostyka i terapia, Forum Medycyny Rodzinnej 2010, tom 4, nr 5, 366–371.
[5] Zagor M., Czarnecka P., Janoska-Jaździk M., Zapalenie gardła i migdałków, 2015 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-jamy-ustnej-i-gardla/show.html?id=106167 (dostęp: 29.05.2023)).
