Swędzenie lub drapanie w gardle może, ale nie musi być oznaką początku infekcji. Czasami przyczyną takiego stanu jest alergia lub choroba refluksowa. Czego jeszcze może być objawem? Jak sobie radzić z tą nieprzyjemną dolegliwością? Podpowiadamy!
Spis treści:
- Uporczywe drapanie w gardle – przyczyny
- Drapanie i suchość w gardle a ostre zapalenie gardła
- Ból i drapanie w gardle z towarzyszącą gorączką
- Drapanie w gardle i kaszel – czy to alergia lub refluks?
- Inne przyczyny drapania w gardle
- Co na drapiące gardło? Domowe sposoby na suchość i podrażnienie gardła
Uporczywe drapanie w gardle – przyczyny
Uczucie drapania w gardle może być przez każdego odczuwane inaczej. Jedni narzekają na łaskotanie i swędzenie, inni na suchość. Czasami dodatkowo pojawiają się kłucie lub ból gardła przy przełykaniu [1].
Nieprzyjemne uczucie drapania może mieć różne przyczyny. Może to być objaw [1]:
- infekcji górnych dróg oddechowych, która ma charakter wirusowy lub bakteryjny;
- alergii;
- zapalenia migdałków;
- wysuszenia lub podrażnienia śluzówki;
- zbyt małej ilości wytwarzanej śliny;
- utknięciem ciała obcego w przełyku;
- raka krtani;
- choroby refluksowej przełyku;
- niepożądanego skutku przyjmowania konkretnych leków.
Drapanie i suchość w gardle a ostre zapalenie gardła
Ostre zapalenie błony śluzowej gardła powodowane w większości przez wirusy występuje najczęściej w miesiącach jesienno-zimowych i zimowo-wiosennych [2].
Podstawowe objawy toczącej się infekcji obejmują [2]:
- ból gardła;
- problematyczne, bolesne połykanie;
- zaczerwienienie i pogrubienie błony śluzowej podniebienia, przekrwione gardło;
- obecność powiększonych, zaczerwienionych pojedynczych grudek chłonnych;
- powiększenie/bolesność dotykową węzłów chłonnych, szczególnie u dzieci;
Chorobie towarzyszą także drapanie, dyskomfort i suchość w gardle [2].
Ból i drapanie w gardle z towarzyszącą gorączką
Częstą przyczyną nieprzyjemnych dolegliwości w gardle jest infekcja. Ból i/lub drapanie to typowe objawy przeziębienia [3], przy którym może występować także chrypka. Stan podgorączkowy (temperatura ciała 37–38°C) pojawia się w pierwszych dniach choroby. Gorączka częściej występuje u dzieci [4].
Gdy suchość i drapanie w gardle współwystępują z podniesioną temperaturą ciała, może to być objaw takich chorób jak [1]:
- grypa;
- zakażenie wirusem SARS-CoV-2;
- zapalenie migdałków (angina paciorkowcowa);
- ospa;
- odra;
- mononukleoza zakaźna;
- grypa bostońska (Bostonka);
- zapalenie krtani.
Drapanie w gardle i kaszel – czy to alergia lub refluks?
Choroby górnych dróg oddechowych to nie jedyne przyczyny ból gardła, uczucia drapania lub przeszkody i towarzyszącego im czasami suchego kaszlu. Gdy dolegliwości utrzymują się dłużej, warto rozważyć diagnostykę zespołu alergicznego zapalenia gardła dolnego, najczęściej związanego z uczuleniem na alergeny: jaja, seler, orzechy, marchew, miód [5].
Gdy pojawia się taka alergia, towarzyszą jej uczucie suchości w ustach i przeszkody, problemy z przełykaniem śliny i pokarmów, pieczenie, drapanie, pobolewanie i świąd w obrębie gardła [5]. Z powodu tych dolegliwości może pojawić się także nieproduktywny kaszel.
Podobne oznaki może dawać refluks krtaniowo-gardłowy, czyli wsteczne przemieszczanie się treści żołądkowej do krtani i gardła. Częstymi objawami są chrypka lub dysfonia, przewlekłe odkrztuszanie, dysfagia, uczucie guli w gardle oraz przewlekły kaszel. Mogą pojawić się także wydzielina z nosa spływająca po tylnej części gardła, napadowy skurcz krtani, ból gardła przy przełykaniu, nadmierna ilość śluzu w gardle i nietypowy smak w ustach [6].
Inne przyczyny drapania w gardle
Co jeszcze może powodować nieprzyjemne dolegliwości? Oto inne możliwe przyczyny [1]:
- chrapanie lub sen z otwartymi ustami;
- odwodnienie;
- przeciążenie głosu;
- narażenie na dym tytoniowy (palenie czynne i bierne);
- nadużywanie wysokoprocentowego alkoholu;
- nieżyt nosa przy infekcji lub alergii;
- zbyt suche powietrze w sypialni;
- kserostomia, czyli suchość w ustach jako efekt uboczny stosowania niektórych leków, np. przeciwdepresyjnych lub opioidowych leków przeciwbólowych.
Suchość może powodować także przebywanie w klimatyzowanych pomieszczeniach.
Co na drapiące gardło? Domowe sposoby na suchość i podrażnienie gardła
Gdy przyczyny bólu i drapania w gardle tkwią w infekcji np. przeziębieniu, można skorzystać z domowych sposobów łagodzenia dolegliwości. W aptekach dostępne są bez recepty tabletki do ssania zawierające leki, które mają działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe oraz przeciwdrobnoustrojowe. Ich ssanie często przynosi ulgę [3].
Warto również nawilżyć gardło, którego śluzówka jest wysuszona i podrażniona. Pomaga picie małymi łykami ciepłego mleka z miodem. Dobra jest też płukanka wody z solą [3]. Przesuszonym śluzówkom pomogą preparaty zawierające porost islandzki, mech irlandzki lub witaminy A i E. W przypadku alergii należy sięgnąć po lek antyhistaminowy [1].
W nawilżaniu gardła pomaga też siemię lniane. Wystarczy łyżkę nasion zalać 250 ml wrzątku, przykryć i odstawić na 10 minut. Po upływie tego czasu należy przecedzić napar i powoli wypić [1].
Jeśli dolegliwości utrzymują się długo i towarzyszą im inne niepokojące objawy, należy skonsultować się z lekarzem.
Najczęściej zadawane pytania w kwestii drapania w gardle
1. Jak długo może trwać drapanie w gardle?
W przypadku infekcji wywołanej przez wirusy lub bakterie mija po kilku dniach. Objawy ustępują zwykle w ciągu tygodnia. Gdy problem wskazuje na poważniejszą chorobę, dolegliwości utrzymują się dłużej i wymagana jest konsultacja lekarska.
2. Co robić gdy drapie w gardle?
Uczucie drapania w gardle mogą złagodzić dostępne w aptekach bez recepty tabletki do ssania. Można też wykorzystać domowe sposoby, np. płukanie gardła roztworem wody z solą lub popijać ciepły napar z siemienia lnianego.
3. Co na drapanie w gardle w nocy?
Dyskomfort podczas snu można złagodzić, nawilżając powietrze w sypialni. Warto używać mechanicznych nawilżaczy lub rozwiesić na grzejnikach mokre ręczniki. Gdy przyczyną drapania w gardle jest ściekający po jego ściankach katar, należy ułożyć się wyżej na poduszkach.
Bibliografia:
[1] Chlebowska-Tuz J., Drapanie w gardle – poznaj przyczyny i domowe sposoby zapobiegania, 2023 (witryna internetowa: https://diag.pl/pacjent/artykuly/drapanie-w-gardle-poznaj-przyczyny-i-domowe-sposoby-zapobiegania/ (dostęp: 06.07.2023)).
[2] Zagor M. i in., Ostre i przewlekłe zapalenie gardła, 2018 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-jamy-ustnej-i-gardla/179684,ostre-i-przewlekle-zapalenie-gardla (dostęp: 06.07.2023)).
[3] Wiercińska M., Ból gardła – przyczyny, objawy, leczenie i domowe sposoby, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/objawy/105644,bol-gardla (dostęp: 06.07.2023)).
[4] Mejza F., Przeziębienie – przyczyny, objawy, leczenie i zapobieganie, 2021 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/grypa/przeziebienie/61668,przeziebienie (dostęp: 06.07.2023)).
[5] Durska G., Ból gardła – czy to objaw alergii?, 2013 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/alergie/lista/88786,bol-gardla-czy-to-objaw-alergii (dostęp: 06.07.2023)).
[6] Sana S. i in., Chrypka i przewlekły kaszel: czy budzą podejrzenie choroby refluksowej?, 2012 (witryna internetowa: https://podyplomie.pl/medycyna/10677,chrypka-i-przewlekly-kaszel-czy-budza-podejrzenie-choroby-refluksowej (dostęp: 06.07.2023)).
