Skip to main content

Czynników wywołujących ból gardła jest bardzo wiele. Zazwyczaj są to wirusy, bakterie, a w niektórych przypadkach nawet grzyby. Ból gardła przy przełykaniu śliny może przeszkadzać w codziennym funkcjonowaniu i powodować brak apetytu. Jeśli domowe sposoby na ból gardła zawodzą, warto udać się do lekarz. Ile trwa ból gardła podczas infekcji? Jak rozpoznać przyczynę bólu gardła?

Spis treści:

Zapalenie gardła – objawy

Ból gardła może być objawem zarówno łagodnego przeziębienia, jak i bardziej poważnych chorób, takich jak mononukleoza, szkarlatyna czy ospa wietrzna. Nasilony ból gardła może świadczyć o istniejącym zapaleniu, które może być spowodowane zarówno przez wirusy, jak i bakterie. Błony śluzowe w organizmie człowieka stanowią jedną z barier przeciwko drobnoustrojom chorobotwórczym. Czasem jednak pod wpływem różnych czynników działanie tej bariery jest osłabione i pozwala na przenikanie patogenów do organizmu.

Choroby gardła charakteryzują się występowaniem takich objawów, jak1:

Do najbardziej powszechnych chorób przebiegających z bólem gardła zaliczamy zapalenie gardła, zapalenie krtani i anginę, czyli zapalenie migdałków podniebiennych.

Ból gardła a pory roku

Infekcje wywołujące ból gardła mogą wystąpić o każdej porze roku. Czynnikiem promującym zakażenie może być nagłe narażenie organizmu na chłód. Czas jesienno-zimowy i wczesna wiosna to okres dużych przesileń. Pogoda jest bardzo niestabilna, a temperatury zmieniają się tak szybko, że nie jesteśmy w stanie dopasować odpowiedniego ubioru do warunków panujących za oknem.

Latem natomiast sami dostarczamy sobie często dość ekstremalnych bodźców, kiedy w upalne dni, szukając ochłody, chowamy się w klimatyzowanych pomieszczeniach lub rozgrzani słońcem skaczemy do zimnej wody. Nagłe ochłodzenie przegrzanego organizmu może powodować podatność na zakażenie.

Schorzenia przewlekłe i wady górnych dróg oddechowych wywołujące ból gardła

Ból gardła może być powiązany z niektórymi przewlekłymi chorobami lub wadami anatomicznymi w obrębie górnych dróg oddechowych, które jednocześnie mogą zwiększać ryzyko infekcji gardła np.:

  • Skrzywiona przegroda nosowa może utrudniać prawidłowe oddychanie przez nos i wymusza oddychanie przez usta. Gardło jest wtedy narażone na bezpośrednie działanie nieogrzanego powietrza oraz wirusów i bakterii2.
  • Zmiany chorobowe zatok przynosowych (o różnej etiologii), w przebiegu których dochodzi do spływania wydzieliny po ścianie gardła, co może być przyczyną zakażenia gardła3.
  • Przerost migdałka gardłowego lub migdałków podniebiennych może być przyczyną częstszych angin4.
  • Zapalenie jamy ustnej w cięższej postaci może współistnieć z zapaleniem gardła1.
  • Alergiczny ból gardła – alergie często wywołują zmiany w obrębie błony śluzowej górnych dróg oddechowych sprzyjając częstszym infekcjom2.
  • Inne schorzenia, w tym choroby nowotworowe, także mogą objawiać się bólem gardła5. W przypadku bólu utrzymującego się dłużej niż kilka dni, należy skonsultować się z lekarzem.

Inne czynniki wywołujące ból gardła

Gardło często jest narażone na działanie różnych drażniących czynników, które mogą powodować dolegliwości bólowe lub ułatwiać rozwój infekcji. Są to na przykład6:

  • palenie papierosów,
  • spożywanie ostro przyprawionych potraw,
  • zbyt suche powietrze w pomieszczeniach zamkniętych,
  • picie zbyt zimnych i zbyt gorących napojów.

Bakteryjne i wirusowe zapalenie gardła

Wirusy są najczęstszą przyczyną zapalenia gardła. Zazwyczaj, jeśli nasz układ odpornościowy dobrze funkcjonuje, jesteśmy odporni na większość obecnych w środowisku wirusów, jednak zaburzenia odporności pod wpływem choroby, stresu czy nawet złej diety mogą zwiększać naszą podatność na przeziębienie i grypę. Zapalenie spojówek, złe samopoczucie lub zmęczenie, chrypka i stany podgorączkowe sugerują przyczynę wirusową7.

Jeśli ból gardła wywołany jest przez bakterie, zazwyczaj zauważymy pojawienie się objawów z dnia na dzień. Infekcje bakteryjne mają cięższy przebieg i charakteryzują się wysoką gorączką. Bakteryjne zapalenie gardła najczęściej spowodowane jest przez paciorkowce i przebiega z powiększeniem węzłów chłonnych1.

Leczenie bólu gardła

Jeśli wystąpią takie objawy jak wysoka gorączka powyżej 38 st. C, powiększenie węzłów chłonnych oraz trudności w oddychaniu i przełykaniu, najlepiej udać się do lekarza rodzinnego. Zaniepokoić powinien również biały, ropny nalot na migdałkach, który może sugerować anginę ropną.

Po zdiagnozowaniu przyczyny lekarz zleci odpowiednie leczenie. W leczeniu bakteryjnego zapalenia gardła stosować należy kurację antybiotykoterapię, w przypadku infekcji wirusowej leki przeciwwirusowe, z kolei w przypadku zakażeń grzybiczych lekarz zleci stosowanie leków przeciwgrzybiczych8.

Oprócz tego warto stosować leki o działaniu antyseptycznym, takie jak Chlorchinaldin VP9. Leczenie objawowe polega na działaniu odkażającym, przeciwbakteryjnym oraz przeciwgrzybiczym, co pozwala na zwalczanie przyczyny bólu gardła. Substancja czynna chlorochinadol działa przeciwpierwotniakowo, przeciwgrzybiczo oraz przeciwbakteryjnie zarówno wobec bakterii Gram-dodatnich, jak i Gram-ujemnych, dlatego jest niezwykle skuteczny w leczeniu infekcji. Chlorchinaldin może być stosowany równocześnie z antybiotykami.

Domowe sposoby na ból gardła

Jeśli dokucza Ci ból gardła, oprócz stosowania leków o działaniu miejscowym możesz wypróbować też kilka domowych sposobów:

  • Płukanie gardła wodą z solą – 1 łyżeczkę soli należy rozpuścić w szklance ciepłej wody. Tak przygotowanym roztworem płukać gardło kilka razy dziennie10.
  • Napar z imbiru – mały kawałek imbiru, około 4cm, zalać szklanką wody i odstawić na kilkanaście minut, następnie wyjąć imbir i płukać gardło11.
  • Napar z rumianku – napar do płukania lub picie herbaty rumiankowej pomagają w łagodzeniu bólu gardła12.
  • Szałwia – zaparzyć napar szałwii, odstawić na około 20 minut, a następnie płukać gardło, najlepiej kilka razy dziennie13.

 

Bibliografia:

  1. Weber R. Pharyngitis [published correction appears in Prim Care. 2015 Mar;42(1):xvii]. Prim Care. 2014;41(1):91–98.
  2. Stelter K. Tonsillitis and sore throat in children. GMS Curr Top Otorhinolaryngol Head Neck Surg. 2014;13:Doc07
  3. Sylvester DC, Karkos PD, Vaughan C, et al. Chronic cough, reflux, postnasal drip syndrome, and the otolaryngologist. Int J Otolaryngol. 2012;2012:564852
  4. Richardson MA. Sore throat, tonsillitis, and adenoiditis. Med Clin North Am. 1999;83(1):75-viii.
  5. Cuffari L, Tesseroli de Siqueira JT, Nemr K, Rapaport A. Pain complaint as the first symptom of oral cancer: a descriptive study. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod. 2006;102(1):56-61
  6. Renner, B., Mueller, C.A. & Shephard, A. Environmental and non-infectious factors in the aetiology of pharyngitis (sore throat). Res. 2012; 61, 1041–1052.
  7. Vincent M.T., Celestin N., Husssain A. N.: Pharyngitis. Am Fam Physician 2004; 69: 1465–70.
  8. Bisno AL. Acute pharyngitis. N Engl J Med. 2001;344(3):205–211.
  9. Charakterystyka produktu leczniczego Chlorchinaldin VP [dostęp: 10.10.2021]
  10. https://www.uptodate.com/contents/sore-throat-in-adults-beyond-the-basics [dostęp: 10.10.2021]
  11. Khodaie L, Sadeghpoor O. Ginger from ancient times to the new outlook. Jundishapur J Nat Pharm Prod. 2015;10(1):e18402.
  12. Srivastava JK, Shankar E, Gupta S. Chamomile: A herbal medicine of the past with bright future. Mol Med Rep. 2010;3(6):895–901.
  13. Schapowal, A., Berger, D., Klein, P. et al. Echinacea/sage or chlorhexidine/lidocaine for treating acute sore throats: a randomized double-blind trial. Eur J Med Res 2009; 14: 406.
Redakcja

Redakcja

Treści są pisane przez Redakcję serwisu na bazie wiarygodnych materiałów, zamieszczonych w sekcji Bibliografia. Od wielu lat zajmujemy się tematyką zdrowotną, szczególnie tematem infekcji jamy ustnej i gardła.

Linia produktów Inaldin